Bogate w historię podhalańskie Szaflary są niewielką, aczkolwiek niezwykle urokliwą miejscowością położoną nieopodal (około 20 km) od Zakopanego. To mała, spokojna i cicha wioska, która jednak od lat jest niezwykle ochoczo odwiedzana przez liczne grono pasjonatów górskich wędrówek i aktywnego wypoczynku w bliskości z naturą. I myli się ten, kto sądzi, że oprócz ciszy i spokoju nie można tu nic więcej znaleźć. Obok wspaniałych widoków górskich, średniowiecznego zamku oraz basenów termalnych można tutaj napotkać bardzo wiele innych atrakcji, o których powinien pamiętać każdy, kto za cel swoich podróży obiera właśnie podhalańskie strony.
Bardzo długa historia uczyniła Szaflary miejscowością spokojną, aczkolwiek z bogatą i niezwykle ciekawą tożsamością. Szaflary położone są w południowej części Kotliny Nowatorskiej, a uznawane są za jedną z najstarszych miejscowości zlokalizowanych na Podhalu. Odkrycia archeologiczne wskazują, że już w wieku XI mógł istnieć tutaj drewniany gród. Najwcześniejsze informacje o samej wiosce, które zachowały się po dzień dzisiejszy, pochodzą z wieku XIII. Już w średniowieczu tworzone były bowiem tutaj pierwsze osady, w których ludzie znajdowali spokojne miejsce do życia. W 1234 roku wojewoda krakowski Teodor Gryfita mógł prawnie sprowadzać w te strony kolonistów niemieckich. Pewne jest zarazem, że w wieku XIII Szaflary administracyjnie podlegały cystersom ludźmierskim. Pierwsza wzmianka na temat osady pochodzi z roku 1252, zaś o powstaniu administracyjnej wsi z 1328 - właśnie tę ostatnią datę przyjmuje się jako początek istnienia Szaflar. W wieku XIV, kiedy władzę piastował Ludwik Węgierski, ziemie tutejsze należały do króla, tworząc teren objęty tzw. królewszczyzną. W tym okresie dzierżawili je m.in. Komorowscy oraz Ratułdowie. Już wtedy istniał tutaj murowany zamek, kościół i parafia.
Nazwa miejscowości najpewniej pochodzi z języka niemieckiego. Jej etymologii doszukiwać można się w słowie "Schaflet", czyli bednarz, lub "Schafflare", co znaczy owczarze. Z drugiej strony można również wiązać polską nazwę ze zniekształconym słowem "Schaffner", które tłumaczone jest jako włodarz, zarządca, co kojarzyłoby się z istnieniem na tym terenie zamku, zarządzanego przez królewskiego przedstawiciela. Początkowo w wiosce przede wszystkim hodowano owce, rozwijało się tutaj również rzemiosło drzewne, przede wszystkim bednarstwo. W wieku XVI z powodu zasiedlenia terenów przez kolejnych osadników stopniowo kurczył się areał lasów i pastwisk, co wiązało się z osłabieniem roli pasterstwa, a także rzemiosła bazującego na przemyśle drzewnym. Kolonizatorzy, którzy pojawili się w tutejszych stronach głównie z Niemiec, mieli znaczący wpływ nie tylko na Szaflary, lecz również na wiele okolicznych miejscowości, o czym wskazuje chociażby etymologiczne brzmienie ich nazw: Waksmud, Harklowa czy Szlembark.
Wspominając zamierzchłe dzieje Szaflar warto wspomnieć o tutejszym zamku, który stanowił najważniejszy punkt systemu obrony doliny Dunajca. O samym tym obiekcie w źródłach historycznych nie pojawia się jednak zbyt wiele szczegółowych informacji. W zamku siedzibę miała niewielka załoga zbrojna, zaś od 1338 roku mieszkał tutaj zarządca okolicznych dóbr. Niestety w nieznanych okolicznościach zamek spłonął i nie został ponownie odbudowany - dla potomnych pozostały tylko ruiny.
W źródłach historycznych nie zachowało się nazbyt wiele informacji także na temat ówczesnej wsi, sporo jest jednak wzmianek o różnorodnych zatargach z dworem, które związane były przede wszystkim z ograniczeniami lub likwidacją uprawnień chłopów. Wiadomo, że bardzo wielu nadużyć i gwałtów na ludności dopuszczał się dwór starościński w okresie panowania starosty M. Komorowskiego. W roku 1670 podczas zbierania daniny dla wojska doszło do kolejnych afer, które były przyczyną dość dużej rebelii. Wówczas to zbuntowani chłopi napadli na dwór. Władze starościńskie, w obawie przed tą napaścią ratowały się ucieczką z miasta. Jan Sobieski wysłał przeciwko zbuntowanym chłopom wojska z armatami, aby rozproszyć przepełnionych gniewem rebeliantów. Na uwagę zasługuje determinacja chłopów zamieszkujących te strony, którzy zacięcie bronili swoich uprawnień oraz stanu posiadania. Niestety wiek XVII w regionie wiązał się nie tylko z walkami, ale również z klęskami żywiołowymi. W 1621 r. wieś dotknięta została powodzią, która wyrządziła bardzo duże szkody, doprowadzając wielu mieszkańców do skrajnego ubóstwa. Źródła historyczne wskazują również na liczne przymrozki wiosenne, przedwczesne mrozy, śniegi, nazbyt duże upały, a także wichury, które niszczyły uprawy, odbierając tym samym ludziom środki do życia.
I wojna światowa przyczyniła się do znacznego wyludnienia w Szaflarach, co wiązało się w znacznej mierze z emigracją. Jednakże odzyskanie przez Polskę niepodległości obchodzono tutaj nadzwyczaj hucznie i uroczyście. Odbywały się liczne manifestacje, władze składały patriotyczne ślubowania, organizowano pochody. W latach II wojny i okupacji hitlerowskiej tutejsza ludność była eksterminowana z różnych powodów. Wiele osób zginęło wówczas w walkach, więzieniach, obozach, podczas przymusowej pracy czy tortur, lecz nie złamało to woli walki mieszkańców. Prężnie działał tutaj ruch oporu i to właśnie z Szaflar wywodził się naczelnik Konfederacji Tatrzańskiej, Augustyn Suski.
O tej burzliwej historii rzadko pamiętają turyści, którzy przybywają w tutejsze strony w poszukiwaniu spokoju, relaksu i odprężenia. Popularność tej miejscowości zaczęła się po wojnie, kiedy została założona tu wytwórnia nart Polsport. Obecnie Szaflary, chociaż jest to stosunkowo niewielka miejscowość, mogą zaoferować turystom sporo ciekawych atrakcji, w tym baseny termalne. Tutejsze termy są naprawdę imponujące. Można skorzystać zarówno z basenów wewnętrznych z trzytorową zjeżdżalnią, jak i zewnętrznych z różnorodnymi urządzeniami do hydromasaży. Każdy może tutaj miło spędzić czas, zarówno dorośli, jak i dzieci. Warto pamiętać, że woda termalna działa leczniczo, pozytywnie wpływa m.in. na układ mięśniowo-stawowy, nerwicę, choroby skórne itp.
Przybyli w te strony goście nie mogą zapomnieć też o odwiedzeniu wspomnianego już zamku, dzisiaj potocznie zwanego Kocim. Został on zbudowany na wapiennej skale w dolnej części wsi. Aż do lat 90-tych XX wieku pozostawał on zupełną ruiną, odrestaurowali go dopiero prywatni właściciele. Na uwagę zasługuje również budynek mieszkalny znajdujący się przy skrzyżowaniu ul. Augustyna Suskiego i 15-lecia Ruchu Ludowego zwany Chałupą Anny Dożuli, a także kościół parafialny p.w. św. Andrzeja Apostoła wraz z murowanym ogrodzeniem. Warto zwrócić uwagę także na teren zespołu podworskiego, gdzie obejrzeć można zachowane relikty, w tym mur kamienny, bramkę, budynek kuchni dworskiej oraz fundamenty.
Pomimo licznych atrakcji turystycznych na terenie samych Szaflar funkcjonują jedynie dwa motele. W zamian za to bardzo prężnie działają tu kwatery prywatne, a młodzież może dodatkowo znaleźć schronienie także w oazach i w prywatnym ośrodku młodzieżowym.
Czy wiecie, że: