Bańska Wyżna

Prawdziwie wysokogórska Bańska Wyżna jest wsią położoną w województwie małopolskim. Jest jedną z siedmiu sołectw wchodzących w skład gminy Szaflary. Gmina położona jest w centralnej części Podhala, w obrębie Pasa Skalicowego, Kotliny Nowotarskiej, i Pogórza Gubałowskiego. Usytuowana jest między Gorcami, Tatrami, torfowiskami orawsko-nowotarskimi, a także Pieninami.

Szaflary są gminą rolniczą. Część mieszkańców Bańskiej Wyżnej zajmuje się rękodzielnictwem oraz turystyką. Mimo, że miejscowość charakteryzuje się przepięknymi walorami przyrodniczymi, baza turystyczna miejscowości ogranicza się jedynie do kwater prywatnych i Ośrodka Młodzieżowego. W ośrodku przebywa okresowo, zwłaszcza w sezonie zimowym, głównie młodzież, w liczbie do 400 osób rocznie.

Unikalne walory widokowe są atutem miejscowości. Panorama Tatr i Gorców, podgórskie ukształtowanie terenu i wspaniały górski klimat sprawiają, że wieś leży w najpiękniejszej na Podhalu gminie. Bogata oferta wypoczynkowa przyciąga wczasowiczów. Malownicze okolice oferują zwiedzającym wiele szlaków turystycznych. Są nimi na przykład Papieski Szlak Turystyczny oraz trasa turystyczna z Gubałówki, które przebiegają przez Bańską Wyżnę. Przydatny jest fakt, że miejscowość posiada dobre połączenie komunikacyjne z Zakopanem i sąsiednimi miejscowościami.

Dla aktywnie spędzających czas, wioska oferuje wypożyczalnie rowerów, trasy spacerowe, jak też trasy rowerowe. Trasa rowerowa przez Bańską Wyżnę zajmuje 14,5 kilometra. Ciągnie się w dół drogą do Skrzypnego, obok kościoła, wjeżdżając nieznacznie pod górę dociera do długiego i stromego zjazdu prowadzącego na kolejne wypłaszczenie. Naprzeciwko białej kapliczki kieruje się do zjazdu w prawo prowadzącego malowniczą, asfaltową uliczką do Zakopianki. Za ostatnimi domami miejscowości rowerzystów czeka kolejny zjazd, jednak łagodniejszy. Po przejechaniu dwóch ostrych serpentyn cykliści docierają do siostrzanej miejscowości, czyli Bańskiej Niżnej.

Kwatery w Bańskiej Wyżnej to wprost idealny adres letniego wypoczynku. Spokój oraz czyste, górskie powietrze stwarzają do tego znakomite warunki. Czas umilić mogą też Termy Podhalańskie i Aqua Park znajdujący się w odległości 3 kilometrów od miejscowości. Ośrodki agroturystyczne z widokiem na panoramę Tatr zachęcają zwiedzających do powrotu w to jakże malownicze miejsce.

Czy wiecie, że:

• Krzyż na Cieślowym został wzniesiony na pamiątkę żołnierza poległego podczas I wojny światowej? Krzyż został wykonany z żelaza wydobytego w Tatrach.
• Kapliczka na Dorulowym ma około 300 lat? Została postawiona na pamiątkę braci, którzy polegli podczas bitwy. Pierwsza figurka Matki Bożej została wykonana z drewna, jednak została skradziona. Na jej miejsce wstawiono figurę Matki Bożej Luźmierskiej Królowej Tatr.
• Krzyż na Sieczkowym to jeden z wielu powojennych pomników znajdujących się w Bańskiej Wyżnej? Został postawiony w 1930 roku przez Wojciecha Sieczkę. Jest to wotum dziękczynne za szczęśliwy powrót do domu z I wojny światowej i służbę w Legionach Józefa Piłsudskiego.
• Podczas II wojny światowej Niemcy chcieli zabrać znajdujący się w kapliczce z 1911 r. na Świerkowym Wierchu dzwon? Miał być on używany do odlewania armat. Dzwon został jednak ukryty przez mieszkańców w stercie kamieni, gdzie przeczekał wojnę. W 1961 roku został przeniesiony do kościoła i poświęcony przez kardynała Karola Wojtyłę. Służył do przepędzania burz.