Podhale to jeden z najbardziej malowniczych regionów geograficznych naszego kraju. Niestety nie każdy jest w stanie wymienić chociażby trzy miejscowości poza Zakopanem czy Bukowiną Tatrzańską, które kojarzą mu się z miejscem do wypoczynku i rekreacji na tym terenie. Czarny Dunajec to zapomniana przez Polaków wieś, która jednakże może zaoferować nie tylko przepiękne krajobrazy, ale także niesie ze sobą ciekawą historię.
Ta podhalańska miejscowość powstała już w XVI wieku. Trud, jaki włożono w wykarczowanie lasów rosnących na tym terenie, zaowocował powstaniem osady, która w XVII wieku, podczas rządów polskiego króla Michała Korybuta Wiśniowieckiego, została przekazana weteranom wojennym. W tym czasie folwark przeżywał swój rozkwit ekonomiczny spowodowany korzystnym przebiegiem szlaku handlowego, jaki wiódł z Krakowa na Orawę, a następnie biegł w kierunku Węgier.
Nie należy zapominać, że ludzie zamieszkujący tereny dzisiejszego Czarnego Dunajca odznaczyli się dużym bohaterstwem zarówno podczas buntu chłopskiego pod wodzą Kostki Napierskiego w 1651 roku, jak i w 1670 roku w bitwie pod Nowym Targiem, kiedy to jeden z mieszkańców Stanisław Buchański dowodził chłopami.
Dalsze losy ziem Czarnego Dunajca są dosyć zagmatwane. W 1753 znalazły się one pod panowaniem okolicznych chłopów po licytacji, jaką przeprowadzili dotychczasowi właściciele - Rutałowscy. Nie zawsze jednak czarnodunajeckie ziemie znajdowały się w administracyjnych granicach państwa polskiego. W 1769 roku włączono je do zaboru austriackiego. Wtedy to, wraz z innymi wsiami, wystawiono je na sprzedaż. Po wielu negocjacjach znalazły się one w rękach tutejszych górali.
Mimo ogólnie panującej rozpaczy w sytuacji, w jakiej znalazła się Polska podczas zaborów, należy przyznać, że okres ten pozytywnie wpłynął na rozwój Czarnego Dunajca. We wsi odbywały się targi i jarmarki, co wpłynęło na podwyższenie rangi miejscowości oraz poprawienie sytuacji majątkowej mieszkańców. Niestety grabieże rosyjskich wojsk na terenie Czarnego Dunajca zapoczątkowały ciężki okres w jego dziejach. Powiększający się przyrost naturalny, rozdrobnienie gospodarstw rolnych i wreszcie pożar w 1859 roku, który prawie całkowicie spustoszył wieś, spowodowały masowe emigracje mieszkańców Czarnego Dunajca do innych krajów. Wartym uwagi jest fakt, że wracający z emigracji ludzie przywozili ze sobą pewien kapitał, a co za tym idzie, wieś mimo wszystko rozwijała się pod względem ekonomicznym. W tym okresie, a dokładniej w 1880 roku, nadano jej prawa miejskie. Dzięki temu na tym terenie pojawiły się takie instytucje jak: sąd powiatowy, urząd pocztowy, urząd podatkowy, apteka i szkoła. Jednak nie za długo cieszono się tymi przywilejami, ponieważ już w 1934 roku Czarny Dunajec utracił prawa miejskie.
II Wojna Światowa to również trudny okres dla mieszkańców podhalańskiej miejscowości. Okupacja niemiecka, podobnie jak na innych terenach naszego kraju, przyniosła ból i cierpienie. Najeźdźcy na początku wojny podpalili ok. 30 domów znajdujących się na terenie wsi oraz zamordowali dwóch mieszkańców. Nie był to jednak koniec terroru. Na miejscowym cmentarzu, jak później zdołano się doliczyć, rozstrzelano ok. 80 osób, następnie ciała przeniesiono do wspólnej mogiły, aby upamiętnić ich śmierć.
Obecnie Czarny Dunajec nie posiada praw miejskich. Mieszkańcy utrzymują się głównie
z rolnictwa i turystyki. Jest to świetna baza wypoczynkowo-turystyczna zarówno ze względu na walory widokowe, jak i spokojną okolicę, niezmąconą jeszcze napływającymi masami turystów, jak ma to miejsce chociażby w przypadku Białki Tatrzańskiej. Czarny Dunajec to swego rodzaju centrum pomiędzy Beskidem Żywieckim, Gorcami a Tatrami. Ze wsi blisko jest do szlaków turystycznych w Tatrach. Nie podlega więc dyskusji fakt, iż jej dogodne położenie sprzyja niesamowitym widokom.
Ważnym czynnikiem podkreślającym malowniczość wsi jest przepływająca wzdłuż jej granic rzeka o tej samej nazwie. Dzięki zabiegom regulacyjnym stała się ona główną atrakcją turystyczną tego terenu. Na rzece powstał szereg stopni wodnych, co pozwoliło na utworzenie w wielu punktach kąpielisk i miejsc do kempingowania zarówno dla mieszkańców Podhala, jak i turystów.
Czarny Dunajec ma do zaoferowania nie tylko unikalne walory widokowe, ale również kulturę ludową i atrakcyjne zabytki. Na terenie wsi znajduje się wybudowany w XVIII wieku murowany kościół pod wezwaniem Najświętszej Trójcy, utworzony na miejscu spalonego w 1787 roku drewnianego kościółka. W kościele można zobaczyć dzwon stworzony przez Benedykta Briota i przeniesiony do Czarnego Dunajca z kościoła franciszkanów w Nowym Sączu.
Wartym uwagi jest również żydowski cmentarz znajdujący się na terenie wsi. Po II Wojnie Światowej został on prawie całkowicie zniszczony, jednak udało się zachować w całości jedną macew z napisem w języku hebrajskim i kilka innych, znacznie bardziej już zdewastowanych. Cmentarz ten był miejscem egzekucji wielu ludzi w okresie wojennym.
Czarny Dunajec oferuje spędzenie czasu wolnego zarówno w spokoju i ciszy, jak i w otoczeniu unikalnego krajobrazu oraz bliskości wycieczek rowerowych do takich atrakcji turystycznych, jak zamek w Czorsztynie czy Niedzicy, rzeki Dunajec czy Zalewu Czorsztyńskiego. Każdy, kto ceni sobie rodzinną atmosferę i nieskażoną naturę, powinien odwiedzić to jakże malownicze miejsce.
Czy wiecie, że: